Eeuwenoude zilveren brandewijnlepel terug in Genemuiden

Eeuwenoude zilveren brandewijnlepel terug in Genemuiden© Erik Driessen

De Stichting Vrienden van Oud Genemuiden is in het bezit gekomen van de een zilveren brandewijnlepel van de Stad Genemuiden uit 1786. Die kocht de lepel in 1789 bij de Zwolse zilversmid Adriaan Beeldemakers. “We wist niet van het bestaan van deze lepel. Prachtig dat die uitgerekend in ons jubileumjaar terug is in Genemuiden”, zegt voorzitter Robert Pleijsier.

Dat is te danken aan verzamelaar Perry de Leeuw den Bouter. Hij kocht de lepel bij een antiquair, maar concludeerde al snel dat dit bijzondere antieke gebruiksvoorwerp een plek in Genemuiden moest krijgen. “Na de aankoop las ik dat Genemuiden een jubileumjaar viert. Toen heb ik contact opgenomen met de Stichting Vrienden van Oud Genemuiden. Deze speciale lepel verdient een breed publiek en hoort in Genemuiden. Het is jullie historie.”

Zeldzaam
Hij bracht de brandewijnlepel zaterdag naar het Historisch Centrum. De Vrienden van Oud Genemuiden zijn blij met de aanwinst. “Bij de stadsbranden in de 19e eeuw is veel verloren gegaan. Voorwerpen van voor die tijd zijn heel zeldzaam. Alleen daarom waren we heel verrast toen Perry contact met ons opnam”, vertelt Pleijsier. Hij dook in de archieven en zag dat de lepel vermeld staat in het kasboek wat notaris Ebbinge Wubben uit het oude archief van voor de stadsbrand overschreef.

Stadsbrand
De lepel moet al voor de stadsbrand van 1868 uit het raadhuis zijn verdwenen. Anders was het zilveren voorwerp immers in vlammen opgegaan. Over de verdere geschiedenis van de lepel is niets bekend. “De laatste eigenaar heeft hem verkocht aan een antiquair en de opbrengst aan een goed doel geschonken. Voor hetzelfde geld had ze de lepel laten omsmelten. Mensen zien niet altijd de waarde van dit soort cultureel erfgoed”, vertelt de Leeuw den Bouter.

Oude traditie
De lepel hoort oorspronkelijk bij een brandewijnkom. In vroegere eeuwen was het drinken van brandewijn met rozijnen (boerenjongens, in het Gaellemuniger dialect: ‘pruumpies’) een goede gewoonte bij bijzondere momenten. De lepel met de kom ging dan het kringetje van aanwezigen rond.

De aankoop staat tussen de diverse zaken die destijds werden aangekocht voor het nieuwe stadhuis in de Langestraat. Waarschijnlijk kocht de stad de lepel rondom die verhuizing. Gezien de plannen met het Oude Raadhuis, straks Stadsmuseum Genemuiden, maakt dit deze aankoop extra bijzonder. De Stichting Vrienden van Oud Genemuiden gaat onderzoek doen of er nog meer informatie te achterhalen is. Als dit zo is zak dit in het blad van de Stichting: Old Ni-js, verschijnen.

Wapen Genemuiden
In de lepel is het wapen van Stad Genemuiden gegraveerd. Ook is de lepel voorzien van een merk met een klein stadswapen van Zwolle en het merk van Adrianus Beeldemakers. Ook is het jaarletter van 1786 te zien. Vermoedelijk maakte Beeldemakers in dat jaar de lepel ter aanvulling van zijn winkelvoorraad. Naar aanleiding van de aankoop door de stad, drie jaar later, moet dan het stadswapen van Genemuiden zijn toegevoegd.

Door: De Zwartewaterkrant | Nieuwsredactie
Artikelcorrectie of aanvulling doorgeven? Meld het ons. Heeft u tips voor onze redactie? Bel dan de tiplijn: 038 - 88 88 853.