Meer muskus- en beverratten gevangen in Noordoost-Nederland

De vier waterschappen in Noordoost-Nederland vingen in 2024 gezamenlijk 30 procent meer muskusratten dan in 2023. De vangsten stegen in totaal van 6.309 muskusratten in 2023 naar 8.199 in 2024. Ook het aantal gevangen beverratten steeg in 2024 met 10 procent. Daarmee stagneert de daling van afgelopen jaren. Muskus- en beverratten vormen een risico voor onze veiligheid door graverij in dijken en kaden.

Bij drie waterschappen nam de muskusrattenvangst toe, met de grootste stijging bij waterschap Vechtstromen. Daar is de vangst meer dan verdubbeld door een inhaalslag in gebieden waar nog populaties aanwezig waren. De stijging van het aantal vangsten komt ook door meer instroom uit Duitsland en door de lange periodes van hoogwater in de winter en het voorjaar van 2024. Door het hoge water en sterke waterstroming zochten de muskus- en beverratten een plek verder stroomafwaarts. In een brede strook langs de Duitse grens zijn de meeste muskusratten gevangen. Dit is ook terug te zien in de cijfers van enerzijds de grenswaterschappen Hunze en Aa’s en Vechtstromen en anderzijds Noorderzijlvest en Drents Overijsselse Delta. Muskusratten wonen vaker samen Steeds meer muskusratten wonen samen met bevers in de beverburcht en brengen daar hun jongen groot. Vanwege de beschermde status van de bever zijn de toegestane vangmiddelen beperkt rond beverburchten. Daardoor stijgt de populatie muskusratten rond beverburchten, met name in de provincie Overijssel.

Beverratten Sinds 2023 vangen de noordoostelijke waterschappen fors meer beverratten. In 2024 zijn er voor het eerst meer dan 600 beverratten gevangen. Nederland heeft geen eigen populatie beverratten. Ruim 95 procent van de vangsten vindt plaats direct langs de grens met Duitsland. Dit is terug te zien in de cijfers van de grenswaterschappen Vechtstromen en Hunze en Aa’s. Met vangsten direct langs de grens wordt voorkomen dat beverratten zich opnieuw over het hele land verspreiden. Het aantal beverratvangsten langs de grens is in heel Nederland toegenomen.

Landelijke meer vangsten Niet alleen in Oost-Nederland steeg het aantal vangsten afgelopen jaar. In heel Nederland hebben de 21 waterschappen meer muskus- en beverratten gevangen. In totaal zijn er in 2024 bijna 14.000 meer muskusratten gevangen, een stijging van 27 procent ten opzichte van 2023. Het aantal beverratvangsten in 2024 steeg met 13 procent naar 1.842.

Bedreiging waterveiligheid en biodiversiteit
Waterschappen bestrijden muskus- en beverratten omdat de dieren holen en gangen graven in dijken en oevers. Ook maken ze nestkommen met uitgebreide ondergrondse gangenstelsels. Daardoor kunnen dijken en kades verzakken. In het ergste geval kan een dijk of kade doorbreken en een polder onder water lopen.

Muskus- en beverratten vormen ook een bedreiging voor de biodiversiteit. De dieren staan daarom op de Europese lijst van invasieve soorten. Van nature komen ze niet voor in Nederland, door menselijk handelen hebben ze zich in Nederland gevestigd. Daardoor hebben muskus- en beverratten nauwelijks natuurlijke vijanden. Ze eten planten als riet en lisdodde weg, en verdringen daardoor inheemse diersoorten (soorten die hier wel van nature voorkomen), zoals de zwarte stern, roerdomp en kleine karekiet. Deze vogels leven in het riet, waar ook de muskus- en beverratten hun leefomgeving hebben.

Terugdringen tot landsgrens
In 2019 besloten de waterschappen om, net als de beverrat, ook de muskusrat terug te dringen tot de landsgrens. Een taak die bij wet geregeld is. Het streven is om vanaf 2034 in het binnenland van Nederland geen levensvatbare populatie meer te hebben. De ingezette daling van de afgelopen jaren is in 2024 helaas niet doorgezet. Er ligt dus nog een flinke uitdaging richting 2034.

Door: De Zwartewaterkrant | Nieuwsredactie
Artikelcorrectie of aanvulling doorgeven? Meld het ons. Heeft u tips voor onze redactie? Bel dan de tiplijn: 038 - 88 88 853.